Giống như con người sinh ra trên đời trải bao sóng gió, cám dỗ của tham lam đố kỵ và dục vọng vẫn bản lĩnh sống đúng với đạo lí làm người, theo đuổi đam mê và khát vọng. Khi nói đến cây hoa sen, là người Việt Nam chắc hẳn ai cũng thuộc câu ca dao: “Trong đầm gì đẹp bằng sen. Lá xanh bông trắng lại chen nhị vàng. Nhị vàng bông trắng lá xanh. Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”.

Cây hoa sen trong đời sống và văn hóa người Việt

Đối với người Việt Nam, cây hoa sen ngoài vẻ đẹp tự nhiên, hương thơm hữu sắc còn có ý nghĩa gắn liền với nền văn hóa dân tộc Việt là nền văn minh lúa nước. Cây hoa sen là thảo mộc tồn tại phát triển trên mọi miền đất nước Việt Nam, gắn bó với đời sống người dân và trở thành một phần trong tâm thức của người dân về vẻ đẹp của nó. Từ Bắc, Trung, Nam, cây hoa sen có mặt khắp nơi, gần gũi và thân thiết với mọi người, mọi tầng lớp, mọi lứa tuổi.

Mọc trong bùn, sống trong nước và vươn lên mạnh mẽ

Cây hoa sen có vai trò, vị trí đặc biệt trong đời sống và văn hóa của người Việt

Hoa sen luôn gắn bó với đời sống người dân

Trong mỗi người Việt Nam, cây hoa sen tượng trưng cho vẻ đẹp tươi sáng, cao sang và thuần khiết mang tính dân tộc. Không chỉ vật, cây hoa sen có sức sống mãnh liệt kỳ lạ: Mọc trong bùn, sống trong nước và vươn lên dưới ánh mặt trời để nở hoa kết trái. Cây hoa sen tượng trưng cho bản tính tự thích nghi, thân thiện, phong thái tao nhã tinh thần vươn dậy trong mọi hoàn cảnh của con người Việt Nam.

Cây hoa sen tượng trưng cho vẻ đẹp tươi sáng, cao sang và thuần khiết

Hoa sen trắng tượng trưng cho sự tinh khiết, đẹp đẽ và thanh cao

Hoa sen đỏ trông giống một trái tim đang rực cháy

Cây hoa sen chẳng những là biểu tượng cho tinh thần cốt cách, bản sắc văn hóa mà còn gần gũi, thông dụng trong đời sống hàng ngày của người Việt Nam. Điều đặc biệt tất cả các bộ phận trên cây hoa sen được biến chế thành những món ăn đặc trưng, mang đậm hương vị Việt Nam như: Gỏi ngó sen, mứt sen, trà sen, cháo sen, bánh tráng trộn ngó sen, xôi sen, chè sen nhãn, chè sen hoa cúc, rượu sen, hạt sen, kẹo sen…

Trà sen thức uống tao nhã của người Việt

Hấp dẫn món nộm ngó sen

Hương cốm thơm nồng nàn trong lá sen

Bên cạnh đó, những cánh hoa được sử dụng để tô điểm món ăn, lá sen được dùng để gói thức ăn, gói cốm thơm nồng nàn. Rễ (ngó sen) ngoài món gỏi có thể dùng chế biến nhiều món ăn (xúp, canh, món xào)… Nhị hoa phơi khô dùng để ướp chè và trà. Các hạt nhỏ lấy ra từ bát sen có thể ăn tươi (khi non) hoặc sấy khô và cho nổ rất thơm và bùi. Thêm vào đó, tâm sen và lá còn có tác dụng chữa bệnh. Trong đó, tâm sen là phần rất quý, có tác dụng chữa được nhiều bệnh. Tâm sen có màu xanh, y học cổ truyền gọi tâm sen là liên tâm hay liên tử tâm, chúng có vị đắng, tính hàn, không độc, có tác dụng thanh tâm, an thần, chữa mất ngủ, chữa khát nước sau khi sinh đẻ do hư nhiệt, giải nhiệt, trừ cảm nắng.

Tơ của sen dệt thành những chiếc khăn độc đáo

Điều đặc biệt thân cây hoa sen trước đây thưởng ít được sử dụng nhất, nay đã được nghệ nhân Ưu tú Phan Thị Thuận nghiên cứu biến những cọng sen thành những chiếc khăn tơ sen đắt đỏ và độc đáo thế giới.

Cây hoa sen mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân

Cây hoa sen có giá trị gắn bó với đời sống vật chất, tinh thần và rất gần gũi với mọi người Việt Nam trong đời sống hằng ngày. Một loài hoa đẹp, mang trong mình rất nhiều ý nghĩa cùng những công dụng tuyệt vời đối với sức khỏe, không có gì ngạc nhiên khi cây hoa sen đang được đông đảo người dân Việt Nam lựa chọn.​​​​​​