Không biết tự bao giờ, bún mắm nêm đã trở thành món ăn bình dị, quen thuộc của người dân Phan Rang. Bún mắm nêm thưởng thức ngon nhất vào lúc trời mưa. Nhiều người gọi bún mắm nêm là món ăn đường phố vì chưa từng được nhắc tên trong menu của bất kỳ nhà hàng hay khách sạn nào ở Phan Rang mà dường như chỉ xuất hiện ở lề đường, góc phố hay những khu chợ quê. Điều làm nên nét độc đáo của mắm nêm Ninh Thuận chính là những con cá cơm tại vùng biển này, nơi nước biển có độ mặn nhất kết hợp với muối Đầm Vua, Ninh Chữ nên cá cũng vì thế mà mặn mà, thơm ngon hơn.
Để làm món ăn này, người ta chọn những con cá cơm mới được đánh bắt từ biển lên rồi trộn chung với muối, ủ kín trong vại bằng sành và tùy vào cách chế biến gia truyền sẽ cho ra mùi vị đặc trưng riêng. Có thể chính vì vậy mắm nêm Ninh Thuận cũng có sự khác biệt với các loại mắm nêm của các tỉnh thành khác ven biển Việt Nam. Người sành ăn thật sự sẽ không thích mắm nêm được chế biến với nhiều gia vị hay pha loãng. Người làm mắm nêm có nghề thường dùng mắm nêm nguyên chất vẫn còn nguyên con “cái”. Kết hợp với tỏi, ớt Phan Rang, thơm để hòa thành loại nước chấm chuyên dụng.
Bún mắm nêm Phan Rang thường ăn kèm chả cá, thịt tai heo luộc, chả lụa, cà pháo và các loại rau thơm. Sau khi thưởng thức tô bún mắm nêm, thực khách thưởng thức thêm ly chè đậu xanh vào những ngày oi bức thì còn gì thú vị bằng. Mùa mưa, ngồi thưởng thức tô bún mắm nêm trên các hàng quán ven đường thành phố Phan Rang – Tháp Chàm, du khách sẽ có những cảm giác đặc biệt, để rồi khi trở về nhà sẽ không thể quên được vùng đất của nắng và gió.
Đơn giản là vậy nhưng bún mắm nêm Phan Rang lại mang sức hút khó có thể chối từ. Không chỉ là món ăn khiến thực khách nhớ mãi, ngay cả những người bán mắm nêm ở vùng đất này cũng có thâm niên ít nhất hàng chục năm. Nhiều người con Phan Rang xa quê lâu năm nhưng mỗi khi có cơ hội tìm về đều không bỏ qua cơ hội thưởng thức món ăn dân dã, đậm vị quê hương này. Chỉ cần một lần thưởng thức thôi sẽ khiến cho chuyến du lịch của du khách tới Ninh Thuận trở nên hấp dẫn hơn bao giờ hết./
Thanh Phương – Trung tâm Thông tin xúc tiến du lịch Ninh Thuận
