- Có nguồn gốc từ những năm 1600, stamppot là một trong những công thức nấu ăn lâu đời nhất của Hà Lan vẫn còn phổ biến cho đến ngày nay. Các công thức nấu ăn stamppot truyền thống của Hà Lan sử dụng khoai tây nghiền làm nguyên liệu chính, sau đó kết hợp một loại rau (thường là cải bắp muối chua, cải xoăn, rau diếp xoăn, rau bina và rau cải xanh) và đôi khi là thịt, tạo nên món ăn thoải mái tinh túy. Tuy nhiên, không có quy tắc thực sự nào về những gì có trong stamppot, vì vậy sự đa dạng là vô tận tùy theo trí tưởng tượng của bạn. Stamppot có nguồn gốc là một món ăn mùa đông, hoàn hảo để lấp đầy dạ dày của những người nông dân trồng khoai tây trong mùa thu hoạch. Một trong những món stamppot đầu tiên được tạo ra là hutspot , ra đời từ “Chiến tranh Tám mươi năm” của người Hà Lan với Tây Ban Nha. Câu chuyện kể rằng khi những người lính Tây Ban Nha bỏ chạy, họ để lại những miếng hầm mà người Hà Lan đói khát chào đón và đặt tên là hutspot , có nghĩa là “nồi trộn”. 01của 03 Zuurkoolstamppot: Stamppot với dưa cải bắp và thịt xông khói giòn Cây vân sam / Karin Engelbrecht Do hàm lượng vitamin C cao, dưa cải muối chua từ lâu đã được coi là thực phẩm lành mạnh trong mùa đông lạnh giá của Hà Lan. Tuy nhiên, ngày nay, zuurkoolstamppot được ăn vì hương vị ngọt-chua-mặn của nó. Nó cũng đang trở thành xu hướng do nhận thức ngày càng tăng về lợi ích sức khỏe của quá trình lên men axit lactic như được sử dụng để làm dưa cải muối chua từ bắp cải. Sau khi thịt xông khói được nấu chín, bắp cải muối chua được làm ấm trong mỡ thịt xông khói rồi cho vào khoai tây nghiền. Hỗn hợp này được phủ lên trên bằng thịt xông khói giòn và lá cần tây (gọi là selderieblad) , một loại thảo mộc phổ biến ở Hà Lan. Một thành phần truyền thống bổ sung cho món ăn này là xúc xích hun khói của Hà Lan gọi là rookworst , vì vậy bạn có thể thoải mái đặt một liên kết lên trên stamppot nếu thích. 02của 03 Andijviestamppot: Stamppot với rau diếp xoăn và thịt xông khói Cây vân sam / Karin Engelbrecht Ở Hà Lan, rau diếp xoăn ( xà lách frisée hoặc endive ) thường được dùng nhất trong andijviestamppot, một món stamppot truyền thống vào mùa đông. Sự tương phản giữa vị hơi đắng của lá xanh xoăn và vị béo ngậy của khoai tây là điểm nhấn ở đây. Và bằng cách thêm rau diếp xoăn sống vào khoai tây khi chúng còn nóng, lá xoăn sẽ héo một chút, trong khi vẫn giữ được hình dạng. Thịt xông khói giòn tạo thêm kết cấu vừa phải và hương vị mặn, khiến andijviestamppot trở thành món ăn hoàn hảo trong ngày đông lạnh giá. Công thức đơn giản nhưng ngon miệng này có thể dùng làm món chính, bữa trưa no bụng hoặc thậm chí là món ăn kèm cùng với thịt nướng hoặc gà. Nếu bạn muốn món ăn đậm đà hơn, hãy thêm những khối nhỏ phô mai Gouda non. Nó cũng có thể kết hợp với thịt viên, xúc xích, rookworst và nước sốt. 03của 03 Boerenkoolstamppot: Stamppot với cải xoăn xoăn và Rookworst Sara Winter / Hình ảnh Getty Lâu trước khi cải xoăn trở thành cơn sốt ẩm thực ở Hoa Kỳ, nó đã là một thành phần phổ biến trong nhà bếp mùa đông của người Hà Lan. Được gọi là boerenkool trong tiếng Hà Lan, cách sử dụng cải xoăn phổ biến nhất là trong món boerenkoolstamppot truyền thống này —nhưng chỉ vào mùa đông vì cải xoăn được cho là ngon nhất sau đợt sương giá đầu tiên. Trong công thức nấu ăn boerenkoolstamppot truyền thống , cải xoăn được luộc, nhưng để rau có thêm hương vị và giữ được hình dạng, chúng được xào trong một ít dầu ô liu trong công thức này. Sau đó, cải xoăn được trộn vào khoai tây nghiền nóng và phủ lên trên những lát xúc xích hun khói. Nguồn: https://www.thespruceeats.com/stamppot-recipes-to-try-today-1128389
- Công thức nấu ăn Dutch Stamppot
- món stamppot
- Kỹ thuật sử dụng ‘nhiệt dịu nhẹ’ khi nấu ăn
Về miền Tây mùa nước nổi, ăn món gì đặc trưng nhất? Khó có câu trả lời đầy đủ và chuẩn xác, vì còn tùy gu thực khách. Tuy nhiên món ăn được khách săn đón để thưởng thức cho bằng được, có lẽ là những món chế biến từ cá linh.
Mùa nước nổi hằng năm mang theo con nước ngập phù sa tràn lên đồng ruộng, đưa cá tôm từ thượng nguồn theo dòng Mê Kông về Đồng bằng sông Cửu Long.
Mùa nước nổi ở miền Tây chở đầy niềm vui và sức sống của người dân sông nước, mùa đánh bắt nguồn lợi thủy sản thiên nhiên ban tặng, từ đó chế biến ra hàng chục món ăn đặc sản khiến khách xa lưu luyến tìm về.
Trăm món ẩm thực miền Tây từ cá
Về miền Tây mùa nước nổi ăn món gì đặc trưng nhất? Khó có câu trả lời đầy đủ và chuẩn xác. Tùy gu thực khách lựa chọn. Tuy nhiên món ăn nhiều khách săn đón để thưởng thức cho bằng được có lẽ là những món chế biến từ cá linh.
Chỉ riêng con cá linh có thể chế biến thành các món: chiên bột, kho lạt, nấu canh chua, lẩu mắm, lẩu chua ngọt, nướng lá lốt, kho rệu, làm mắm, ủ nước mắm (với những con cá cỡ lớn cuối mùa)…
Thực khách sành ăn lựa dịp mùa nước nổi về miền Tây vài lần để ăn cá linh kho lạt chấm bông súng, bông điên điển… cá linh nấu canh chua bông súng, bông điên điển…
Nhưng mùa này đâu chỉ có một loại cá, cá đồng nhiều vô kể, mỗi loại có cách chế biến và hương vị khác nhau.
Ông bà xưa từ thời khẩn hoang đất Nam Bộ đã đúc kết chẳng sai: nhất nướng, nhì chiên, tam xào, tứ luộc.
Món nướng kể có: cá lóc nướng trui, cá chạch nướng, chuột đồng nướng muối ớt… hương thơm bay xa khắp cánh đồng. Món luộc cũng đa dạng với cua đồng, ốc bươu luộc chấm muối ớt.
Món ngon đậm vị phù sa
Những món ăn kể trên là bữa cơm hằng ngày của người dân miền Tây quê mình, giờ thành đặc sản trên bàn ăn tại các khu du lịch, nhà hàng để du khách tìm về thưởng thức.
Cũng tại nơi đây, sau một ngày làm việc đổ mồ hôi trên đồng, dưới chái bếp bên hông nhà thường có bữa cơm nóng hổi chỉ với một thố cá lòng tong kho queo, một tô canh chua rau muống đồng hay canh chua bông súng, bông điên điển chấm với nước mắm cá linh.
Chỉ vậy thôi đã đong đầy hương vị.
Bởi thế mà khách xa đôi khi lỡ đường được bà con mời ăn bữa cơm quê chỉ với canh và cá kho rồi nhắc nhớ mãi không thôi. Cái tình sông nước quê mình cứ thế lan đi xa.
Đến với ẩm thực mùa nước nổi miền Tây sẽ khiến thực khách “lạc lối” bởi không biết ăn món nào trước món nào sau, ăn kiểu nướng hay kiểu kho, vô nhà hàng đặc sản hay “ăn cơm ké” nhà bà con nông dân.
Thế nhưng dù bạn lựa chọn trải nghiệm nào thì chắc chắn đó sẽ là những kỷ niệm đẹp nhất gắn với những mùa nước nổi thân thương, đậm tình, đậm vị hương phù sa đất phương Nam.