Đông trùng hạ thảo là gì?
Đông trùng hạ thảo là một loài thảo dược quý và đặc biệt, bởi chúng được xem như là “con lai” giữa động vật và thực vật. Thực chất, đông trùng hạ thảo là sự kết hợp giữa sâu non (ấu trùng bướm) của loài Thitarodes và loài nấm ký sinh Cordyceps sinensis.
Vào mùa đông ẩm ướt, nấm bắt đầu ký sinh lên sâu non và hút hết chất dinh dưỡng từ bên trong, dần dần làm sâu non bị chết. Lúc này, trông bề ngoài chúng giống như những con côn trùng (động vật). Nhưng đến mùa hè, khi thời tiết trở nên ấm áp hơn, nấm mọc ra khỏi sâu thành ngọn cỏ (thực vật/ thảo mộc), vươn lên khỏi mặt đất và phát tán các bào tử.
Hình dạng bên ngoài khi thảo dược này còn tươi trông giống như những con sâu, đuôi sâu là một cành nhỏ có lá. Phần “lá” được tạo thành do sợi nấm mọc dính liền vào đầu sâu non, nhìn giống như ngón tay dài từ 4 – 11cm. Mặt khác, đầu sâu non dài chừng 3 – 5cm, giống như con tằm.
Khi thảo dược được sấy khô sẽ có màu vàng nâu, vàng sậm hoặc màu cà phê tùy thuộc vào phương pháp phơi sấy. Chúng có mùi tanh như mùi cá biển, vị đắng nhẹ, nếu đốt lên thì có mùi thơm dìu dịu.
8 tác dụng của đông trùng hạ thảo: không khác gì tiên dược
1. Đông trùng hạ thảo nâng cao sức khỏe thể chất
Các nhà nghiên cứu đã tiến hành thử nghiệm tác động của đông trùng hạ thảo trong các hoạt động thể chất. Kết quả thử nghiệm cho thấy loại thảo dược này có khả năng cải thiện sự chuyển hóa năng lượng trong các tế bào sống. Hơn nữa, nó còn cải thiện khả năng chịu đựng khi bạn tập thể dục ở cường độ cao.
2. Làm giảm các triệu chứng mệt mỏi
Các nhà khoa học tiến hành nghiên cứu để theo dõi ảnh hưởng của thảo dược này đối với chứng mệt mỏi thể chất ở chuột qua hoạt động bơi lội.
Kết quả nghiên cứu cho thấy:
- Kéo dài thời gian bơi của chuột
- Giảm nồng độ axit lactic huyết thanh, nitơ urê, creatine kinase, aspartate aminotransferase, alanine aminotransferase và malondialdehyd
- Tăng hàm lượng glycogen ở gan và cơ
- Tăng nồng độ superoxide effutase huyết thanh, glutathione per-oxyase và catalase.
Một nghiên cứu khác được thực hiện ở người cho thấy, sau khi dùng đông trùng hạ thảo trong 6 tuần tiên tục, chỉ số VO2max ở tình nguyện viên tăng đáng kể. VO2max là tốc độ tối đa mà ở đó, các cơ, phổi và tim có thể sử dụng oxy một cách hiệu quả trong các hoạt động thể chất. Đây cũng là đơn vị được sử dụng để đo công suất hiếu khí cá nhân của một người.
3. Tác dụng của đông trùng hạ thảo: Chống lão hóa
Theo y học cổ truyền, đông trùng hạ thảo có khả năng chống lão hóa mạnh mẽ. Lý luận này cũng được các nhà khoa học hiện đại chứng minh và công nhận. Một nghiên cứu được thực hiện trên chuột cho thấy những con chuột được nuôi dưỡng bằng loại dược liệu này sống lâu hơn nhiều tháng so với những con chuột dùng giả dược.
Ngoài ra, một số nghiên cứu khác (cũng tiến hành trên chuột) chứng minh đông trùng hạ thảo có thể cải thiện chức năng não và hoạt động của các enzyme chống oxy hóa. Hơn nữa, nó cũng cải thiện chức năng tình dục của những con chuột bị thiến.
Khi tiến hành thử nghiệm ở ruồi giấm, sản phẩm có thành phần đông trùng hạ thảo cũng kéo dài tuổi thọ của loài vật này.
Ngày nay, con người thường dùng các sản phẩm hoặc chất bổ sung được bào chế từ đông trùng hạ thảo để bồi bổ khí huyết, kéo dài tuổi thanh xuân.
4. Tăng cường hệ miễn dịch
Chất chống oxy hóa là các phân tử bảo vệ tế bào khỏi các tác động có hại bằng cách trung hóa gốc tự do thúc đẩy lão hóa. Thành phần của đông trùng hạ thảo chứa nhiều phân tử có khả năng này. Hơn nữa, các nhà khoa học cũng đã hệ thống được các đặc tính dược lý chống oxy hóa của loại dược liệu này.
Theo đó, chức năng miễn dịch của cơ thể cũng tăng đáng kể khi đông trùng hạ thảo loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể.
Tác dụng của đông trùng hạ thảo
Cải thiện chức năng não và tăng cường sức khỏe
Theo truyền thống, người cao tuổi hoặc người mới ốm dậy thường sử dụng thảo dược để giảm mệt mỏi. Trong một số trường hợp, những người này còn dùng với mục đích tăng cường sức khỏe và ham muốn tình dục.
Nghiên cứu ban đầu cho thấy việc dùng các sản phẩm có thảo dược này trong 40 ngày liên tục có thể cải thiện ham muốn… ở những người có ham muốn thấp.
Ở vấn đề chức năng não, khi tiến hành kiểm tra tác động của dược liệu trên chuột, các nhà nghiên cứu nhận thấy dược liệu này có tác động trực tiếp đến khả năng tiếp thu và ghi nhớ của chuột. Cụ thể, nó giúp giảm số lượng hành vi bị lỗi (so với tiêu chuẩn của nghiên cứu) ở những con chuột sống lâu năm.
Với những con chuột bị thiến, thảo dược này cũng đẩy nhanh tốc độ cương dương vật và kéo dài thời gian xuất tinh.
Với những bằng chứng này, thảo dược này được xem là loại thuốc cường dương, tăng cường sinh lực tự nhiên của nam giới.
Chống ung thư và chống lại các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư
Gần đây, nhiều nghiên cứu khoa học đã tiến hành để kiểm tra khả năng chống ung thư và các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư của đông trùng hạ thảo.
Theo đó, chiết xuất từ đông trùng hạ thảo có khả năng chống ung thư bằng nhiều cơ chế khác nhau như điều chỉnh hệ miễn dịch hoặc tạo ra chất khiến tế bào ung thư tự chết đi.
Các thử nghiệm trên chuột đã chỉ ra rằng chiết xuất từ loại dược liệu này có tác dụng chống ung thư hạch bạch huyết, ung thư phổi. Trong khi đó, nghiên cứu ở người chứng minh rằng tùy vào liều dùng, nó có thể ức chế tế bào ung thư vú, ung thư gan hoặc bệnh bạch cầu.
Hỗ trợ kiểm soát bệnh tiểu đường
Bệnh tiểu đường là tình trạng cơ thể không thể tự sản xuất hoặc đề kháng với insulin. Trong khi đó, insulin là hormone truyền glucose đến các tế bào để chuyển hóa thành năng lượng.
Khi cơ thể bạn không được cung cấp đủ insulin, glucose sẽ không thể đi đến tế bào mà tồn đọng lại trong máu. Theo thời gian, lượng đường huyết dư thừa này sẽ dẫn đến những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Vì thế, người mắc bệnh tiểu đường cần theo dõi sát lượng đường trong máu để kịp thời điều chỉnh thói quen ăn, uống.
Khi tiến hành nghiên cứu về tác dụng của dược liệu này đối với bệnh tiểu đường, các nhà khoa học nhận thấy thành phần của loại dược liệu này có khả năng kiểm soát đường huyết rất tốt. Cụ thể, nó giúp người bệnh giảm cân và không tăng chỉ số đường huyết. Những yếu tố này cho thấy đông trùng hạ thảo là loại thực phẩm hữu ích cho người bệnh tiểu đường.
Tác dụng của đông trùng hạ thảo: Hỗ trợ điều trị bệnh thận mãn
Bên cạnh khả năng kiểm soát các triệu chứng của bệnh tiểu đường, thảo dược này còn có thể giúp ngăn ngừa bệnh thận mãn tính – một biến chứng phổ biến của tiểu đường.
Một đánh giá của 22 nghiên cứu thực hiện trên 1.746 người mắc bệnh thận mãn tính cho thấy, người bệnh được bổ sung đông trùng hạ thảo trong chế độ ăn uống có dấu hiệu cải thiện chức năng thận.
Cụ thể, các nhà nghiên cứu phát hiện chế phẩm từ loại dược liệu quý này có khả năng giảm creatinine huyết thanh, giảm protein niệu và giảm các biến chứng liên quan đến bệnh thận như tăng huyết sắc tố và albumin huyết thanh.ư
Một số tác dụng khác
Tổn thương thận do một số loại thuốc khác sinh (nhiễm độc thận aminoglycoside): Người bệnh thường xuyên dùng thuốc kháng sinh sẽ làm tổn hại đến thận. Lúc này, chiết xuất từ đông trùng hạ thảo có thể làm giảm tổn thương thận do kháng sinh gây ra.
Tăng hiệu quả điều trị sau khi cấy ghép thận: Người bệnh vừa trải qua ca cấy ghép thận được dùng chiết xuất hoặc sản phẩm bào chế từ đông trùng hạ thảo liều thấp có thể nguy cơ nhiễm trùng. Hơn nữa, loại dược liệu này còn làm giảm nguy cơ bị suy yếu chức năng thận ở những người vừa cấy ghép thận.
Đông trùng hạ thảo là dược liệu quý, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe người dùng. Tuy nhiên, mọi ý định sử dụng hoặc bổ sung chế phẩm từ dược liệu này phải được thực hiện theo sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc thầy thuốc Đông y. Đây là nguyên tắc quan trọng để đảm bảo bạn không bị quá liều hoặc không bị tương tác nếu đang dùng các loại thuốc điều trị bệnh khác.