- Có nguồn gốc từ những năm 1600, stamppot là một trong những công thức nấu ăn lâu đời nhất của Hà Lan vẫn còn phổ biến cho đến ngày nay. Các công thức nấu ăn stamppot truyền thống của Hà Lan sử dụng khoai tây nghiền làm nguyên liệu chính, sau đó kết hợp một loại rau (thường là cải bắp muối chua, cải xoăn, rau diếp xoăn, rau bina và rau cải xanh) và đôi khi là thịt, tạo nên món ăn thoải mái tinh túy. Tuy nhiên, không có quy tắc thực sự nào về những gì có trong stamppot, vì vậy sự đa dạng là vô tận tùy theo trí tưởng tượng của bạn. Stamppot có nguồn gốc là một món ăn mùa đông, hoàn hảo để lấp đầy dạ dày của những người nông dân trồng khoai tây trong mùa thu hoạch. Một trong những món stamppot đầu tiên được tạo ra là hutspot , ra đời từ “Chiến tranh Tám mươi năm” của người Hà Lan với Tây Ban Nha. Câu chuyện kể rằng khi những người lính Tây Ban Nha bỏ chạy, họ để lại những miếng hầm mà người Hà Lan đói khát chào đón và đặt tên là hutspot , có nghĩa là “nồi trộn”. 01của 03 Zuurkoolstamppot: Stamppot với dưa cải bắp và thịt xông khói giòn Cây vân sam / Karin Engelbrecht Do hàm lượng vitamin C cao, dưa cải muối chua từ lâu đã được coi là thực phẩm lành mạnh trong mùa đông lạnh giá của Hà Lan. Tuy nhiên, ngày nay, zuurkoolstamppot được ăn vì hương vị ngọt-chua-mặn của nó. Nó cũng đang trở thành xu hướng do nhận thức ngày càng tăng về lợi ích sức khỏe của quá trình lên men axit lactic như được sử dụng để làm dưa cải muối chua từ bắp cải. Sau khi thịt xông khói được nấu chín, bắp cải muối chua được làm ấm trong mỡ thịt xông khói rồi cho vào khoai tây nghiền. Hỗn hợp này được phủ lên trên bằng thịt xông khói giòn và lá cần tây (gọi là selderieblad) , một loại thảo mộc phổ biến ở Hà Lan. Một thành phần truyền thống bổ sung cho món ăn này là xúc xích hun khói của Hà Lan gọi là rookworst , vì vậy bạn có thể thoải mái đặt một liên kết lên trên stamppot nếu thích. 02của 03 Andijviestamppot: Stamppot với rau diếp xoăn và thịt xông khói Cây vân sam / Karin Engelbrecht Ở Hà Lan, rau diếp xoăn ( xà lách frisée hoặc endive ) thường được dùng nhất trong andijviestamppot, một món stamppot truyền thống vào mùa đông. Sự tương phản giữa vị hơi đắng của lá xanh xoăn và vị béo ngậy của khoai tây là điểm nhấn ở đây. Và bằng cách thêm rau diếp xoăn sống vào khoai tây khi chúng còn nóng, lá xoăn sẽ héo một chút, trong khi vẫn giữ được hình dạng. Thịt xông khói giòn tạo thêm kết cấu vừa phải và hương vị mặn, khiến andijviestamppot trở thành món ăn hoàn hảo trong ngày đông lạnh giá. Công thức đơn giản nhưng ngon miệng này có thể dùng làm món chính, bữa trưa no bụng hoặc thậm chí là món ăn kèm cùng với thịt nướng hoặc gà. Nếu bạn muốn món ăn đậm đà hơn, hãy thêm những khối nhỏ phô mai Gouda non. Nó cũng có thể kết hợp với thịt viên, xúc xích, rookworst và nước sốt. 03của 03 Boerenkoolstamppot: Stamppot với cải xoăn xoăn và Rookworst Sara Winter / Hình ảnh Getty Lâu trước khi cải xoăn trở thành cơn sốt ẩm thực ở Hoa Kỳ, nó đã là một thành phần phổ biến trong nhà bếp mùa đông của người Hà Lan. Được gọi là boerenkool trong tiếng Hà Lan, cách sử dụng cải xoăn phổ biến nhất là trong món boerenkoolstamppot truyền thống này —nhưng chỉ vào mùa đông vì cải xoăn được cho là ngon nhất sau đợt sương giá đầu tiên. Trong công thức nấu ăn boerenkoolstamppot truyền thống , cải xoăn được luộc, nhưng để rau có thêm hương vị và giữ được hình dạng, chúng được xào trong một ít dầu ô liu trong công thức này. Sau đó, cải xoăn được trộn vào khoai tây nghiền nóng và phủ lên trên những lát xúc xích hun khói. Nguồn: https://www.thespruceeats.com/stamppot-recipes-to-try-today-1128389
- Công thức nấu ăn Dutch Stamppot
- món stamppot
- Kỹ thuật sử dụng ‘nhiệt dịu nhẹ’ khi nấu ăn
Cách làm mứt hạt sen với hạt sen tươi
Nguyên liệu chuẩn bị
- Hạt sen tươi: Bạn có thể mua 700g hạt sen tươi, nguyên hạt để về tự bóc vỏ và loại bỏ tim sen, sau khi loại bỏ vỏ và tim sen thì thường thu được khoảng 250g thành phẩm. Hoặc bạn có thể mua 250g loại hạt sen tươi đã được bóc vỏ và tim sen sẵn đã được hút chân không (có thể tìm mua ở các siêu thị).
- Đường: 200g (theo tỉ lệ 1kg hạt sen dùng 900g đường)
- Nước vôi trong
- Chanh
- Muối
Cách thực hiện
Bước 1: Sơ chế hạt sen
Đối với hạt sen tươi chưa bóc vỏ:
- Ngâm hạt sen trong nước muối hoặc nước vôi trong trong khoảng 2 – 6 tiếng.
- Sau khi ngâm đủ thời gian, ta đổ hạt sen ra rổ và tiến hành rửa sạch nhiều lần với nước.
- Bạn chuẩn bị sẵn một thau nước, bỏ thêm 2 muỗng cà phê muối (có thể thêm chanh), tiến hành bóc vỏ và cho những hạt đã bóc vào thau để ngâm.
- Sau khi bóc xong thì vớt ra rổ, chà cho vỏ lụa của hạt sen tróc ra. Tiếp đó bạn rửa sạch lại hạt sen với nước.
- Để tiến hành lấy tim sen, bạn dùng tăm đâm từ phần dưới thẳng trên đầu hạt sen, tim sen sẽ dễ dàng được loại bỏ. Lưu ý tránh làm sen bị chẻ đôi, khi sên sẽ dễ nát và không đẹp.
- Sau khi tách bỏ tim sen, bạn rửa sạch hạt sen lại với nước thêm nhiều lần. Phần tim có thể để dành phơi khô làm trà.
Đối với hạt sen mua trong túi hút chân không từ siêu thị thì đơn giản hơn rất nhiều, bạn tiến hành các bước như sau:
- Ngâm hạt sen đã bóc vỏ sẵn với nước vôi trong trong 2 tiếng.
- Sau 2 tiếng, bạn vớt ra rửa kĩ lại nhiều lần với nước.
- Bạn nên kiểm tra xem có hạt nào sót tim sen hay có hạt nào bị hư thì bạn có thể bỏ.
Bước 2: Luộc hạt sen
- Tiến hành đun sôi nước, cho thêm 1 muỗng cà phê muối vào nồi, sau đó cho hạt sen vào để luộc.
- Đối với hạt sen tự bóc vỏ thì bạn luộc 2 lần, mỗi lần 15 phút. Đối với hạt sen bóc vỏ sẵn thì bạn luộc 2 lần, mỗi lần chỉ cần 5 phút.
- Bước này sẽ giúp loại bỏ lớp chát bên ngoài hạt. Để tăng độ trắng của hạt sen, ta vắt vào nồi thêm một góc tư quả chanh.
- Sau khi luộc, vớt hạt sen ra rửa sạch lại với nước.
- Tiến hành ngâm hạt sen vào nước đá khoảng 10 phút để giữ được độ giòn và tránh xỉn màu hạt sen.
- Vớt ra và tiếp tục để ráo.
Bước 3: Ướp đường
- Bắt đầu công đoạn ướp đường, ta trộn 200g đường với phần hạt sen đã ráo nước.
- Trộn đều cho đường tan và ngấm vào hạt sen.
- Ướp khoảng 4 – 5 tiếng đến khi đường tan hết. Ướp càng lâu hạt sen sẽ có một độ trong nhất định và ngả vàng nhẹ.
Bước 4: Sên hạt sen
- Bật lửa bắt chảo lên chuẩn bị sên mứt hạt sen, nên sử dụng chảo chống dính để hạn chế đường dính dễ khét đáy.
- Sử dụng bếp ga hoặc bếp điện từ đều được.
- Sên với lửa lớn đến khi sôi, chỉnh nhiệt về trung bình và sên với lửa riu riu đến khi đường khô lại và phủ đều hạt sen.
- Lúc phần hạt sen với đường vừa sôi, ta có thể cho thêm 1/8 muỗng cà phê bột nở hoặc muối nở.
Có thể ăn thử một hạt để kiểm tra đảm bảo hạt sen chín đều từ trong ra ngoài và khô ráo. Tránh trường hợp sau khi cho ra thành phẩm thì mứt bị chảy nước.
Bước 5: Thành phẩm
Sau khi sên xong và để nguội, bạn có thể cho vào lọ thủy tinh để bảo quản. Mứt hạt sen tươi sau khi hoàn thành có vị ngọt thơm, bùi bùi vô cùng bắt miệng.
Cách làm mứt hạt sen với hạt sen khô
Nguyên liệu chuẩn bị
- Hạt sen khô: 200g
- Đường: 200g (có thể dùng đường bột để dễ tan hơn)
- 1/4 muỗng cà phê muối nở (baking soda)
- Nước vôi trong
- Chanh
- Muối
Cách thực hiện
Bước 1: Sơ chế hạt sen
- Ngâm hạt sen khô với muối nở trong khoảng 4 – 6 tiếng.
- Sau khi ngâm tiến hành rửa sạch nhiều lần với nước đến khi hết mùi và nước trong.
- Kiểm tra xem có sót tim sen không, loại bỏ các hạt chai hư hoặc nếu còn vỏ lụa thì cạo sạch.
Bước 2: Luộc hạt sen
- Tiến hành luộc hạt sen, chuẩn bị một nồi nước và cho thêm nửa muỗng cà phê muối vào nồi.
- Luộc hạt sen ở lửa lớn đến khi sôi thì chỉnh lửa về liu riu khoảng 12 – 15 phút.
- Kiểm tra thấy hạt sen chín đều thì vớt hạt sen ra rửa sạch lại với nước.
- Tiến hành ngâm hạt sen vào nước đá khoảng 10 phút để giữ được độ giòn và tránh xỉn màu hạt sen.
- Vớt ra tiếp tục để ráo.
Bước 3: Ướp đường
- Ở bước ướp đường, ta tiến hành trộn 200g đường với phần hạt sen đã ráo nước.
- Trộn đều cho đường tan và ngấm vào hạt sen.
- Ướp trong khoảng 4 – 5 tiếng đến khi đường tan hết. Ướp càng lâu hạt sen sẽ có một độ trong nhất định và ngả vàng nhẹ.
Bước 4: Sên hạt sen
- Sên với lửa lớn đến khi đường sôi, giảm lửa về trung bình và nhẹ tay đảo đều.
- Đến khi cảm thấy hơi nặng tay là bạn đang thực hiện đúng, lưu ý hạ nhiệt để tránh đường đông thành kẹo.
- Sên với lửa liu riu đến khi đường khô lại và phủ đều hạt sen.
- Lúc này có thể thêm một ống vani để tạo thêm hương thơm.
Bước 5: Thành phẩm
Hạt sen sau khi sên, bạn để yên cho nguội, sau đó thì có thể bảo quản trong lọ/hũ thủy tinh. Mỗi lần sử dụng chỉ cần cho ra dĩa hoặc chén là có thể thưởng thức ngay.
Một số lưu ý khi làm mứt hạt sen
- Như một số loại mứt khác, khi sên mứt hạt sen ta cũng cần chú ý điều chỉnh lửa cho phù hợp để tránh trường hợp đông đường.
- Để đảm bảo chất lượng một mẻ mứt, ta nên chọn lọc hạt thật kỹ ở bước sơ chế, tránh lẫn các hạt bị chai, không ngon.
- Nếu bị chảy nước thì có thể bật bếp sấy lại tuy nhiên nên hạn chế vì có thể bị cháy và mất ngon. Vì thế, lúc sên mứt cần kiểm tra kĩ xem mứt đã khô hoàn toàn từ trong ra ngoài chưa và đã chín đều chưa.
Một số mẹo sên mứt
- Cách truyền thống là như FPT Shop đã hướng dẫn, ướp đường bình thường xong để ngấm trong 4 – 6 tiếng và bắt đầu sên. Cách này cho thành phẩm thơm ngon nhưng không quá bắt mắt.
- Nếu bạn muốn thành phẩm đẹp mắt hơn thì khi bắt đầu sên, ta chắt bỏ phần đường tan ra lúc ướp đường và sên chung với đường mới. Cách này sẽ cho thành phần chỉn chu hơn nhưng không ngon bằng 2 cách FPT Shop vừa hướng dẫn phía trên.
- Một cách khác là khi ướp đường thì chừa lại 50g đường. Sau khi sên hạt sen 25 phút thì dùng phần đường để lại nấu với 50ml nước. Đường sau khi nấu sệt thì cho vào chung sên tiếp lần 2 trong 20 phút. Cách này sẽ giúp hạt sen giòn mềm hơn.
Tạm kết
FPT Shop vừa hướng dẫn các bạn các cách chế biến mứt hạt sen từ nguyên liệu hạt khô và hạt tươi. Hãy pha thêm một bình trà nóng, ngồi nhâm nhi cùng trò chuyện bên nhau, không khí ấm cúng ấy càng khiến chúng ta nôn nao ngày Tết đến. Sự đắng chát của trà xanh kết hợp với vị ngọt bùi của mứt hạt sen sẽ tạo nên sự hòa quyện hương vị, tăng thêm phần kích thích vị giác. Chúc các bạn thành công!
