Một trong những triệu chứng khi chuyển dạ là xuất hiện những cơn gò tử cung. Không phải cơn gò tử cung nào cũng báo hiệu sinh non, dọa sảy hay chuyển dạ. Tùy vào thời điểm mang thai và tính chất của cơn đau mà thai phụ có thể dự đoán chính xác loại cơn gò tử cung. Cùng tìm hiểu về các cơn gò khác nhau để phân biệt và đưa ra phương pháp xử trí kịp thời.
Cơn gò sinh lý
Là những cơn gò tử cung xuất hiện vào khoảng tháng thứ 4 của thai kỳ. Những cơn gò này xuất hiện không thường xuyên và không đều. Cơn gò sinh lý thường có những đặc điểm sau:
- Không đau
- Cảm giác căng cứng bụng dưới
- Khi mẹ thay đổi tư thế, cơn gò sẽ biến mất
- Cơn gò không kéo dài, chỉ khoảng 30 giây cho đến dưới 1 phút
- Không có tần suất cố định
Mẹ bầu không cần quá lo lắng, chỉ cần nằm hoặc ngồi xuống nghỉ ngơi, thư giãn là cơn gò sẽ biến mất. Những cơn gò này xuất hiện nhiều hơn khi mẹ mệt mỏi, mất nước hoặc đi đứng quá nhiều.
Cơn gò tử cung sớm
Thường xuất hiện trước tuần thứ 37 của thai kỳ. Nó có thể là dấu hiệu sinh non nên mẹ bầu hết sức cẩn thận. Những cơn gò tử cung sớm khoảng 10 – 12 phút lại xuất hiện một cơn và không có dấu hiệu giảm dù mẹ bầu đã thay đổi tư thế và nghỉ ngơi.
Cơn gò tử cung sớm khiến mẹ thấy căng cứng bụng, kéo theo cảm giác đau bụng âm ỉ và áp lực ở vùng khung chậu. Khi xuất hiện những cơn gò này và có các triệu chứng sinh non như rỉ ối, ra máu thì mẹ bầu cần đến bệnh viện ngay.
Một vài nguy cơ sinh non bao gồm:
- Có bất thường về tử cung, cổ tử cung hay nhau thai
- Thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh: Ngủ không đúng giờ giấc, căng thẳng nhiều, …
- Mang đa thai (sinh đôi, sinh ba)
- Hút thuốc lá hay một số loại thuốc, chất kích thích
- Đã có tiền sử sinh non
- Bị nhiễm trùng
- Bị thiếu cân hay béo phì trước khi mang thai
- Không khám thai định kỳ và chăm sóc thai đúng cách
Cơn gò tử cung lúc chuyển dạ
Những cơn gò tử cung có xu hướng tăng dần về cường độ, thời gian mỗi cơn và khoảng cách giữa các cơn gò. Cơn gò chuyển dạ được chia thành 2 giai đoạn:
Giai đoạn chuyển dạ sớm
Những cơn gò này thường nhẹ, mỗi cơn gò kéo dài từ 30 – 90 giây và lặp lại sau khoảng 5 phút. Sau đó tăng dần cả về thời gian, cường độ.
Giai đoạn chuyển dạ thật sự
Những cơn gò xuất hiện nhiều hơn, lâu hơn và dày hơn so với giai đoạn trước. Cổ tử cung sẽ mở rộng khoảng 4 – 10cm để chuẩn bị cho em bé ra ngoài. Mẹ bầu có thể bị chuột rút ở chân. Hãy đến bệnh viện ngay khi thấy các cơn gò kéo dài từ 45 – 60 giây và tần suất lặp lại khoảng 3 – 5 phút/lần.
Cách xử lý khi có cơn gò tử cung
Nếu là cơn gò sinh lý, mẹ bầu có thể dùng một chai nước ấm bọc trong khăn mềm để chườm lên bụng. Có thể tắm bằng bồn nước ấm hay tắm bằng vòi hoa sen để cảm thấy dễ chịu hơn. Mẹ chỉ cần nghỉ ngơi, giữ tinh thần thoải mái là các cơn gò sẽ biến mất.
Khi có dấu hiệu chuyển dạ, dù chưa đủ ngày đủ tháng mẹ bầu cũng phải nhập viện để phòng trường hợp sinh non. Mẹ nên uống một cốc nước ấm và hít thở chậm, sâu.
Khi nào cần đến gặp bác sĩ?
Cơn gò tử cung xuất hiện dồn dập kéo dài vài phút kèm theo đau bụng, nôn mửa và nhức lưng dữ dội. Đây là dấu hiệu sảy thai hoặc đẻ non.
Tử cung co thắt lúc mạnh, lúc yếu không theo quy luật, em bé không cử động và bụng nhỏ dần, có thể thai đã chết lưu.
Cơn gò tử cung xuất hiện cùng dịch âm đạo chảy nhiều bất thường, có thể thai phụ đã bị vỡ ối hoặc rách nhau thai. Cần đến bệnh viện ngay nếu không sẽ nguy hiểm cho tính mạng của cả hai mẹ con.
Tử cung co thắt không theo quy luật, kèm theo máu âm đạo nhưng không đau. Có thể nhau thai đang nằm sai vị trí và mẹ bầu cần đi cấp cứu ngay.
Tử cung trương to và cứng, ấn vào thấy đau kèm theo những cơn co thắt không theo quy luật, hoa mày chóng mặt, nôn mửa nhiều. Có thể nhau thai đã rụng sớm gây nguy hiểm đến tính mạng mẹ và bé.
Lưu ý dành cho mẹ bầu
Cần nắm rõ dấu hiệu chuyển dạ để đến bệnh viện kịp thời
Phân biệt được rỉ ối và chảy dịch âm đạo để đề phòng trường hợp sinh non, thai chết lưu hay suy thai
Cần theo dõi lượng nước ối thường xuyên, liên tục
Trong 3 tháng cuối thai kỳ mẹ bị chảy máu âm đạo thì cần cấp cứu ngay
Khám thai định kỳ để theo dõi những bất thường và có phương pháp xử lý hiệu quả
Theo dõi cân nặng của em bé trong 3 tháng cuối thai kỳ để đánh giá sự phát triển cũng như tiên lượng những nguy cơ có thể xảy ra trong quá trình sinh
Phân biệt cơn gò sinh lý, cơn gò chuyển dạ hay hiện tượng thai máy để có thể đến viện kịp thời trong trường hợp khẩn cấp.
Chúc các mẹ có một thai kỳ khỏe mạnh
